- Χώθορν, Ναθάνιελ
- (Hawthorne, Σάλεμ, Μασαχουσέτη 1804 – Πλύμουθ, Νιου Χαμσάιρ 1864). Αμερικανός συγγραφέας. Ορφανός από πατέρα, συνήθισε από μικρός στη μοναξιά και στην αυτοπαρατήρηση. Έπειτα από 4 χρόνια σπουδών στο Bowdoin College, όπου γνώρισε τον Φράνκλιν Πιρς, μέλλοντα πρόεδρο των ΗΠΑ, και τον Λονγκφέλοου γύρισε στο Σάλεμ και για 12 χρόνια κλείστηκε σε μια εκούσια απομόνωση, κατά τη διάρκεια της οποίας, εκτός από μια σειρά διηγημάτων, που όπως φαίνεται τα κατέστρεψε ο ίδιος, έγραψε τον πρώτο μυθιστόρημά του Fanshawe, που δημοσιεύτηκε το1828, και τα διηγήματα που αργότερα συγκεντρώθηκαν στη συλλογή Ιστορίες ειπωμένες δυο φορές (1837). Από το 1839 έως το 1841 έμεινε στη Βοστόνη όπου εργάστηκε στο τελωνείο· έπειτα από μια περίοδο που έζησε στην ουτοπική κοινότητα του Μπρουκ Φαρμ –εμπειρία ασφαλώς αρνητική, που θα αποτελέσει τον καμβά του Μπλιθντέιλ (1852)– παντρεύτηκε τη Σοφία Πίμποντι και, πριν γυρίσει στο Σάλεμ, έζησε μερικά χρόνια στο Κόνκορντ, σε στενή επαφή με τον Έμερσον και την ομάδα των φιλοσόφων του υπερβατισμού (ρεύμα από το οποίο άλλωστε ο X. έμεινε ξένος). Στο Σάλεμ μετά την έκδοση (1846) μιας νέας συλλογής διηγημάτων, Μούσκλα από ένα παλιό πρεσβυτέριο, πέρασε μια περίοδο έντονης λογοτεχνικής δραστηριότητας, στην οποία ανήκουν τα 2 καλύτερα μυθιστορήματά του: Το κόκκivo γράμμα (1850) και Το σπίτι με τις εφτά στέγες (1851). Το 1853 ο νέος πρόεδρος Φράνκλιν Πιρς τον διόρισε πρόξενο στο Λίβερπουλ: ο X. έμεινε στην Ευρώπη έως το 1860, κάνοντας ταξίδια στη Γαλλία και στην Ιταλία. Η Ιταλία –και ιδιαίτερα η Φλωρεντία και η Ρώμη– θα του προσφέρει το φόντο για τον Μαρμαρένιο φαύνο, μυθιστόρημα που δημοσιεύτηκε το 1860 και η Αγγλία, αντίθετα, την ατμόσφαιρα για Το παλιό μας σπίτι (1863). Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην πατρίδα του, όταν είχε εξαντλήσει πλέον κάθε δημιουργική δύναμη, ασχολούμενος με διάφορα σχέδια που δεν πραγματοποίησε ποτέ.
Ο πουριτανικός ηθικός κόσμος της Νέας Αγγλίας, από την οποία καταγόταν η οικογένειά του, είναι το κέντρο του έργου του X.: απέναντί του όμως κρατεί στάση αντικειμενική, κριτική, και πολλές φορές ειρωνική και σατιρική. Η προσεκτική έρευνα και η λεπτολόγος μελέτη του παρελθόντος –της εποχής των πρώτων αποικιών στον Νέο Κόσμο, του θρησκευτικού φανατισμού και του κυνηγιού των μαγισσών– είναι το υλικό των καλύτερων έργων του και του αριστουργήματός του: Το κόκκινο γράμμα. Εκεί, στην ιστορία της αμαρτωλής Eσθήρ Πρύνη (που υποχρεώθηκε από την κοινότητα να φέρει σε όλη της τη ζωή στο στήθος της το γράμμα M., κόκκινο σύμβολο της μοιχείας), του άβουλου πάστορα Ντίμσνταιηλ και του απατημένου συζύγου, που σιγά σιγά μεταβάλλεται σε ένα σατανικό ον που σκέπτεται μόνο πώς θα πραγματοποιήσει μια διαβολική εκδίκηση, ο X. παρακολουθεί κυρίως την εξέλιξη των αποτελεσμάτων της αμαρτίας στην ψυχή των πρωταγωνιστών. Η αμαρτία θεωρείται ως καθοριστικό στοιχείο μιας συμπεριφοράς και είναι ο δεσμός που συνδέει τους ανθρώπους μεταξύ τους, σε ένα κοινό γεγονός: με την υπερνίκηση και την καταδίκη του ο άνθρωπος κατακτά την ωριμότητα.
Ο Αμερικανός συγγραφέας Ν. Χώθορν, σε προσωπογραφία του συμπατριώτη του ζωγράφου Τσαρλς Όσγκουντ. (Πινακοθήκη Ινστιτούτου Έσσεξ, Σάλεμ).
Dictionary of Greek. 2013.